Co to jest gruźlica?

Gruźlica jest chorobą zakaźną, która przenosi się drogą kropelkową jednak tylko przy długotrwałej ekspozycji. Kalendarz szczepień obowiązkowych obejmuje szczepienie przeciw gruźlicy w dzieciństwie jednak z czasem nasza odporność wygasa. Okres wylęgania choroby jest trudny do oszacowania, często choroba zostaje uśpiona i atakuje w przypadku spadku odporności, np. w wyniku niedożywienia. Najczęstszą postacią choroby jest gruźlica płuc, ale może też dotyczyć innych części ciała. Formy pozapłucne obejmują gruźlicę kości, opon mózgowych, nerek, układu moczowego, a także gruźlicę skóry.

Jakie są objawy gruźlicy?

Gruźlica nie daje charakterystycznych objawów. Mogą one mieć charakter ogólny, jak osłabienie, gorączka, utrata apetytu, ale też miejscowy, w zależności od atakowanego narządu. Najczęstszym objawem gruźlicy płuc jest długotrwale utrzymujący się kaszel. Mogą wystąpić też duszności, bóle w klatce piersiowej lub krwotoki płucne.

Ze względu na zakaźny charakter gruźlicy, istotne jest podejmowanie działań w zakresie profilaktyki, diagnostyki i leczenia, zwłaszcza w obszarach o zwiększonym ryzyku występowania tej choroby.

Dla kogo jest program profilaktyki gruźlicy w Przychodniach Brackich?

Program jest dla:

1. osób dorosłych, u których dotychczas nie rozpoznano gruźlicy, ale miały bezpośredni kontakt z chorym na gruźlicę,
2. osób, u których stwierdzono przynajmniej jeden z następujących czynników ryzyka:

• bezrobocie,
• bezdomność,
• niepełnosprawność,
• obciążenie długotrwałą chorobą,
• uzależnienie od alkoholu lub narkotyków.

Programem objęte są osoby, które dokonały wyboru pielęgniarki podstawowej opieki zdrowotnej i samodzielnie zgłoszą się do gabinetu pielęgniarki.

Jaki jest cel programu profilaktyki gruźlicy?

Do głównych celów programu należą:

• zmniejszenie wskaźnika zachorowalności na gruźlicę,
• objęcie wczesną opieką świadczeniobiorców chorych na gruźlicę,
• zmniejszenie wskaźnika śmiertelności na gruźlicę,
• podniesienie świadomości społecznej poprzez edukację zdrowotną,
• zwiększenie dostępności do świadczeń pielęgniarki środowiskowej oraz poradni specjalistycznych – gruźlicy i chorób płuc.

Gdzie realizujemy program profilaktyki gruźlicy?

Program realizujemy we wszystkich Przychodniach Brackich. Aby wziąć udział w programie należy zgłosić się do pielęgniarki POZ, do której została złożona deklaracja wyboru. Wymogiem uczestnictwa jest również złożenie pisemnego oświadczenia, że w ciągu ostatnich 24 miesięcy nie uczestniczono w badaniu ankietowym pielęgniarki POZ w programie profilaktyki gruźlicy (także w innych poradniach).

Jak wygląda udział w programie profilaktyki gruźlicy?

Po przystąpieniu do programu pielęgniarka POZ przeprowadza wywiad zdrowotny, wypełnia ankietę, a następnie przeprowadza edukację zdrowotną.

W przypadku osób z grupy największego ryzyka zachorowania (powyżej 9 punktów uzyskanych w ankiecie) pielęgniarka POZ przekazuje pisemną informację o wynikach przeprowadzonej ankiety lekarzowi POZ, do którego została złożona deklaracja oraz wskazuje pacjentowi tryb dalszego postępowania, m. in. konieczność zgłoszenia się do lekarza POZ celem dalszej oceny stanu zdrowia.

Jeżeli w wyniku badania ankietowego uczestnik programu nie zostanie zakwalifikowany do grupy największego ryzyka zachorowania (9 punktów lub mniej) i tym samym dalszej diagnostyki lub w wyniku przeprowadzonej przez lekarza POZ oceny stanu zdrowia nie zostanie rozpoznana gruźlica, ponowne badanie ankietowe pacjent będzie mógł wykonać nie wcześniej niż po upływie 24 miesięcy od daty ostatniego badania.