A co na to nasze ciało? Prawidłowe nawyki w codziennym życiu
Dlaczego prawidłowa pozycja ciała jest istotna?
Wielu z nas nieświadomie utrwala błędne wzorce ruchowe, które w dalszym etapie mogą skutkować dysfunkcją w naszym organizmie. Aby zminimalizować ryzyko urazu, przygotowaliśmy dla Was kilka wskazówek dotyczących postaw, które przyjmujemy na co dzień podczas wykonywania różnych czynności. Oczywiście to tylko „wierzchołek góry lodowej”, dlatego zachęcamy do zagłębiania tematu wraz ze specjalistą fizjoterapii, który pomoże w doborze ćwiczeń i wyjaśni wszelkie zależności. Zapraszamy na wpis z cyklu: „Fizjoterapeuta radzi…”, czyli kilka słów o prawidłowych nawykach w codziennym życiu – Wojciech Żołnierczyk, fizjoterapeuta w Przychodni Brackiej Bielszowice w Rudzie Śląskiej.
Siedzenie przy biurku w pracy
Siedzenie przy biurku w pracy to temat rzeka. Obecnie wiemy, że przede wszystkim należy co jakiś czas zmieniać ułożenie ciała, żeby nie utrwalać pozycji wymuszonej.
Osoby z tendencją do zakładania nogi na nogę, powinny pamiętać, aby zmieniać skrzyżowanie nóg. To ważne, żeby wyrobić sobie nawyk częstych zmian pozycji. Wiemy, że zazwyczaj praca pochłania nas do tego stopnia, że dosłownie „zamrażamy” się i pozostajemy wiele godzin w bezruchu, ale wypracowany i utrwalony nawyk przypomni nam, że czas na zmianę. Warto też po prostu robić sobie przerwy w pracy – wstać i chwilę pochodzić. Pozwoli to na zachowanie naszego ciała w zdrowiu.
Osoby z dolegliwościami bolącego kręgosłupa w odcinku krzyżowo-lędźwiowym mogą zaopatrzyć się w półwałek, który zakłada się na oparcie krzesła, tak aby przylegał do lędźwi. Wałek stanowi wsparcie dla kręgosłupa i pozwala zniwelować ból w tym obszarze. Podczas siedzenia przy biurku można również użyć piłki gimnastycznej, ale należy pamiętać, aby piłka była dobrana do wzrostu, tj. siedząc na piłce, kąt zgięcia w biodrze powinien wynosić 90 stopni. Ważne też, aby biurko było regulowane i ustawione na odpowiedniej wysokości, tak aby pozycja ciała nie była nadmiernie pochylona. Regulacja biurka jest również wykorzystywana do pracy na stojąco. W takim przypadku należy różnicować pozycję naprzemiennie, np. 1 godzina siedzenia/1 godzina stania.
Dla osób, które mają problem z cieśnią nadgarstka i pracują często przy komputerze zaleca się zmianę myszki, która umożliwi chwyt pionowy. Dostępne są też różnego rodzaju podkładki pod nadgarstki – jak najbardziej warto korzystać z takiej pomocy.
Codzienne czynności
Powszechnymi problemami zgłaszanymi przez moich pacjentów są częste zawroty głowy, bóle głowy czy drętwienia rąk spowodowane dysfunkcją kręgosłupa w odcinku szyjnym. Osoby, u których występują powyższe objawy powinny uważać na takie czynności, jak wieszanie firan i mycie okien, ponieważ istnieje ryzyko nasilenia się dolegliwości, co może doprowadzić do wypadku.
Należy pamiętać, że mycie włosów u fryzjera w pozycji odchylonej głowy zwiększa ryzyko zawrotów głowy, co może doprowadzić nawet do omdlenia! Często nie zdajemy sobie sprawy, że mycie głowy nad wanną czy umywalką w pozycji pochylonej może nasilić ból w odcinku lędźwiowym. Odpowiednia pozycja mycia włosów to pozycja stojąca pod prysznicem lub na siedząco w wannie.
Praca fizyczna
Osoby pracujące fizycznie, które borykają się z bólem kręgosłupa w odcinku lędźwiowym powinny zaopatrzyć się w pas ortopedyczny. Taki pas używany jest tylko w przypadku przenoszenia lub pchania/ciągnięcia ciężkich rzeczy. Po zakończonej czynności pas należy ściągnąć, bowiem jego nadmierne używanie może osłabić mięśnie, co w dalszym etapie zwiększy problemy związane z lędźwiami.
Warto tutaj przypomnieć, że prawidłowe dźwiganie przedmiotów z podłogi odbywa się z pozycji kucającej bądź klęczącej na jednym kolanie, utrzymując proste plecy. Proces unoszenia się do góry powinien rozpocząć się od stóp, tj. odpychając się stopami od podłogi. Dzięki temu nie przeciążamy kręgosłupa w odcinku lędźwiowo-krzyżowym.
O czym bezwzględnie warto pamiętać?
Ruch jest dla nas bardzo istotny, ale należy zaznaczyć, że powinien to być „odpowiedni” ruch. Często spotykam się z pacjentami, którzy twierdzą, że nie muszą ćwiczyć, bo często ruszają się w pracy i w ogródku. To dobrze! Jednak chciałbym podkreślić, że z reguły to, co robimy w pracy czy w ogródku, wpływa i przyczynia się do różnych kontuzji. W takim razie, co to znaczy „odpowiedni” ruch? Otóż odpowiednim ruchem nazywam ćwiczenia, które są indywidualnie dobrane pod pacjenta i jego problemy.
Zachęcam też innych do uprawiania sportu w różnym wydaniu. Róbmy to, co sprawia nam radość i pozytywnie wpływa na nasz organizm, pamiętając przy tym o już istniejących zmianach w aparacie ruchowym. Na przykład osoby ze skoliozą powinny unikać sportów asymetrycznych, tj. takich, które wykonywane są na jednej nodze lub w ustawieniu, w którym jedna noga wykonuje inną pracę niż druga. To samo tyczy się kończyn górnych mam tutaj na myśli takie sporty jak tenis ziemny i stołowy, badminton, szermierka itd.
Ruszajmy się, ale zawsze z umiarem i rozsądkiem. Jeżeli jesteśmy niepewni co do konkretnej formy ruchu, warto skonsultować się ze specjalistą i dopytać o szczegóły fizjoterapeutę.